Time to get Serious!... About Gaming

Meestal wanneer we gamen doen wij dat om te ontspannen. We zetten onze headset op, pakken onze controller en schuiven relaxed achter ons bureau of op de bank. Voor een moment is er even niets anders dan het spel, relaxed toch? Wat weinig gamers zich realiseren is dat zij tijdens het gamen eigenlijk hard aan het werk zijn. De laatste jaren is er meer onderzoek gekomen naar de mogelijke voordelen van gamen. Naast voordelen voor de coördinatie en reflexen blijkt het (met mate) ook nog eens goed voor onze mentale gezondheid. Zo goed dat gamen nu ook een rol begint te krijgen in de zorg. Opeens wordt gamen meer dan alleen een hobby.

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen, niet elke game heeft dezelfde effecten. Het spelen van Angry Birds op de telefoon heeft lang niet zo’n impact als bijvoorbeeld het organiseren van een raid in World of Warcraft. Dus voordat je je verschillende potjes Fortnite als huiswerk bestempeld lees eerst even rustig verder.

Van digitale skills naar levensechte vaardigheden

De laatste jaren is er veel onderzoek geweest naar gamen en de mogelijkheid om bepaalde vaardigheden zoals coördinatie en reacties
nelheid te kunnen trainen. Van alle videogame genres blijkt dat shooters het meest geschikt zijn om specifieke cognitieve vaardigheden te kunnen trainen. Het spelen van shooters ten opzichte van andere games bleek in een onderzoek voor een betere verdeling van aandacht en het verwerken van visuele informatie te zorgen. Andere onderzoeken toonden aan dat door shooters aangeleerde vaardigheden langer bleven bestaan, sneller te trainen waren en goed vertaalden naar andere situaties, ten opzichte van een meer schoolse training. Daarnaast blijkt ook dat het spelen van meer strategische video games (WoW, StarCraft, RPG’s) gerelateerd is aan een grotere gevoel van probleemoplossend vermogen. Hoe meer strategische videogames mensen speelden, des te beter zij met nieuwe problemen dachten om te kunnen gaan. Behalve specifieke vaardigheden kan gamen ook een context bieden om emotionele vaardigheden te leren. Vanuit de ontwikkelingspsychologie is bekend dat kinderen tijdens spel leren om grip op hun emoties te krijgen. Verlies, geluk, irritatie: spel biedt een context waarin deze emoties kunnen worden beoefend zonder (grote) consequenties. Videogames geven de mogelijkheid om levensechte dilemma’s te simuleren, waardoor emotie-regulatie, met name flexibiliteit, getraind kan worden. Spellen zoals Pokémon, WoW en Portal vragen constant om het aanpassen van aangeleerde strategieën. Je vastbijten in één attitude brengt je niet verder. Onderzoek moet nog aantonen of flexibiliteit echt vergroot wordt door het gamen of dat het slechts een mooie correlatie is.

Exergames en serious gaming

Naast het versterken van bestaande vaardigheden kunnen games ook worden ingezet om verloren of beschadigde vaardigheden te trainen. In de zorg wordt er tegenwoordig vaker gebruikt gemaakt van zogenaamde exergames of serious gaming. Dit zijn games die speciaal ontworpen zijn om bepaalde vaardigheden te kunnen oefenen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Nintendo Wii Balance Board met Wii Sports of een Virtual Reality (VR) omgeving. Het gaat bij deze games niet om het winnen, maar om het oefenen. Door bijvoorbeeld in een VR omgeving verschillende voorwerpen te moeten oppakken kan iemand leren reiken met een arm en zijn vingers trainen. Oké, het zijn geen RPG games of actievolle shooters maar het helpt mensen wel om te blijven bewegen. Uit onderzoek is gebleken dat mensen langer en vaker bewogen als zij gebruik mochten maken van games dan wanneer zij traditionele fysiotherapie deden. Helaas bleek het langer en vaker bewegen niet dat zij ook daadwerkelijk beter werden. Serious Gaming en exergames zijn echter wel een stuk makkelijker op afstand in te zetten dan fysiotherapie. Zeker voor de kwetsbare mensen in onze samenleving die lastig te bereiken zijn biedt serious gaming en exergames een mogelijkheid tot het volgen van therapie.

Verbinden en verblijden

Voor de gamers onder ons die niet lopen te zweten met een switch-controller voor Just Dance 2020 of hun coördinatie aan het trainen zijn met meerdere potjes CS:GO wees niet getreurd, ook voor jullie is er goed nieuws. Naast de verschillende voordelen die bepaalde games op het lichaam en de geest kunnen hebben, blijkt gamen ook een (positief) effect te hebben op onze sociale connecties. Specifiek Multiplayer games blijken ons meer geneigd te maken om anderen te helpen. Ook meer ‘agressieve’ shooters zorgen voor meer hulpvaardigheid als ze coöperatief worden gespeeld. Naast de hulpvaardigheid helpt samen gamen ook aan een gevoel van inclusiviteit, ergens toebehoren. Zeker in deze tijden kan het sociaal isolement voorkomen. Gamen maakt het mogelijk om met mensen over de hele wereld te verbinden, ongeacht eventuele beperkingen, uiterlijk of afkomst. Het biedt een gezamenlijk doel.

Om het kort samen te vatten; gamen verbindt. Het kan ons optimaler laten presteren, een brug slaan tussen zorg en praktijk en een gemeenschap laten vormen. Niet elke game is overal even effectief voor maar voor elke game is wel iets te zeggen.